Staw skokowy cechuje się dużą ruchomością, w wielu kierunkach. Jego sprawne funkcjonowanie pozwala nam utrzymać prawidłową postawę i równowagę. Pełni także bardzo ważną rolę przy poruszanie się. Można powiedzieć, że dzięki niemu możemy chodzić, biegać, wykonywać codzienne codziennych. Dlatego, kiedy pojawi się ból lub dojdzie do urazu, kostka przestaje spełniać swoją funkcję. Jak pozbyć się dolegliwości i odzyskać sprawność? Warto zacząć od prostego i nieinwazyjnego rozwiązania, jakim jest taping stawu skokowego. 

Chcesz wiedzieć co dają tejpy na staw skokowy i kiedy je stosować? Zachęcam Cię do lektury tego artykułu – wszystko stanie się jasne.

Czym jest taping stawu skokowego?

Taping stawu skokowego to metoda leczenia, która polega na naklejaniu na kostkę i okoliczne obszary ciała (stopę, łydkę) specjalnie do tego przeznaczonych taśm. W zależności od potrzeb aplikuje się je na mięśnie, więzadła lub elementy kostne, które tworzą staw skokowy. Plastry do tapingu mogą być sztywne lub elastyczne, a każdy z rodzajów cechuje się innymi właściwościami. W zależności od tego, jakich tejpów użyjemy, możemy  wykonać kinesiotaping stawu skokowego, biomechaniczny taping lub sztywną aplikację.

Kiedy stosować tejpy na kostkę?

Tapowanie kostki może być samodzielną metodą leczenia lub częścią programu rehabilitacji. Wskazaniem do jego stosowania jest ból, obrzęk czy trudności z poruszaniem się. Mogą one wynikać zarówno z nagłego uszkodzenia tkanek, jak i długotrwałego przeciążenia czy choroby. 

Tejpowanie stawu skokowego dobrze sprawdza się także, kiedy ruch w kostce jest ograniczony (z powodu przykurczu lub osłabienia/niedowładu mięśni), lub wręcz odwrotnie – przy niestabilności, kiedy ruchomość (dla bezpieczeństwa stawu) trzeba ograniczyć. Takie usztywnienie kostki przy pomocy plastrów stabilizujących jest zdecydowanie bardziej wygodnie, niż orteza czy, dawniej powszechnie stosowany, opatrunek gipsowy. Tejpy są lekkie, nie ograniczają ruchów i praktycznie nie czuć ich na ciele. Między innymi dlatego są tak bardzo popularne wśród sportowców. Poza tym, większość z nich pozwala skórze oddychać (podziękujesz za to szczególnie w lecie, kiedy temperatura rośnie a ciało się poci!) i nie powoduje osłabienia czucia czy siły mięśniowej. 

Taping stawu skokowego ma jeszcze jedno zastosowanie – zapobieganie kontuzjom. W tym celu najczęściej korzystają z niego osoby, które uprawiają sport (zarówno rekreacyjnie jak i profesjonalnie). W tym przypadku tapowanie kostki chroni staw skokowy, stopę i ścięgno Achillesa przed kontuzją. Uraz potrafi na długi czas wykluczyć z aktywności sportowej – lepiej zatem zapobiegać niż leczyć.

Na jakie dolegliwości pomaga taping stawu skokowego?

Jak już wiesz, taping na staw skokowy ma szerokie zastosowanie. Oczywiście wymaga to doboru odpowiednich plastrów do tapingu i rodzaju aplikacji. Nie sposób szczegółowo omówić wszystkich przypadków, kiedy moglibyśmy zastosować tapowanie kostki. Skupmy się zatem na najczęstszych dolegliwościach.

Skręcenie stawu skokowego

Do skręcenia kostki często dochodzi w niepozornych sytuacjach. Wystarczy krzywo postawić stopę z przeniesieniem ciężaru ciała. Bywa, że skręcenie stawu skokowego jest wynikiem upadku, np. podczas gry w piłkę, biegania czy poślizgnięcia się na lodzie lub  śliskich schodach. Zdecydowanie najczęstszą postacią jest skręcenie supinacyjne (inwersyjne), czyli takie, gdzie kostka ucieka na zewnątrz, a stopa podwija się do wewnątrz. Przy tym brzeg przyśrodkowy stopy unosi się do góry, a ciężar ciała automatycznie przesuwa się na boczną krawędź. Kiedy staw “ucieka” na zewnątrz, dochodzi do naciągnięcia, naderwania lub nawet zerwania więzadeł stabilizujących staw. 

Stan stawu po skręceniu może być różny – od lekkiego urazu po ciężkie uszkodzenie. Z tego względu, dla uzyskania jak najlepszych efektów terapeutycznych, bardzo ważny jest dobór odpowiedniego rodzaju aplikacji.

Taping rehabilitacyjny stawu skokowego (bo tak możemy określić go przy skręceniu) ma za zadanie zabezpieczyć tkanki przed dalszym uszkodzeniem, wspomóc proces leczenie i przyspieszyć powrót do sprawności.

Plastry do tapingu skręconego stawu skokowego przejmują na siebie obciążenia i funkcję więzadeł. W razie konieczności umożliwiają także usztywnienie kostki – w częściowym lub pełnym zakresie. Dzięki temu zmniejszają ból i zabezpieczają tkanki przed dalszym uszkodzeniem. 

Co ważne, taping na staw skokowy pozwala nie tylko na całkowite usztywnienie kostki, ale także na wyłączenie pojedynczego ruchu. Można np. zablokować możliwość supinacji (aby chronić staw i nie nasilać bólu), przy jednoczesnym zachowaniu poruszania stopą w górę i w dół. Taka aplikacja minimalizuje ograniczenie sprawności funkcjonalnej i związane z nią trudności w poruszaniu się. Jest to korzystne pod kątem przyspieszenie powrotu do zdrowia – bezpieczny ruch poprawia odżywienie tkanek i zapobiega przykurczom.

Skręceniu stawu skokowego zazwyczaj towarzyszy obrzęk, a przy poważnym uszkodzeniu także krwiak. Aplikacja limfatyczna poprawia odprowadzenie zatrzymanej przez stan zapalny chłonki (płynu tkankowego) i krwi, dzięki czemu redukuje opuchliznę.

Przeciążenie stawu skokowego

Przyczyną przeciążenia stawu skokowego mogą być zbyt intensywne treningami lub nieprawidłowa technika. Może ono być spowodowane także wielogodzinnym przebywaniem w pozycji stojącej – jednostajnie w miejscu lub w ruchu (np. w pracy, podczas wykonywania obowiązków domowych).

Niezależnie od tego, co wywołało przeciążenie stawu skokowego, dolegliwości są takie same. Należą do nich: ból (często intensywny), uczucie zmęczenia i osłabienia kostki, a nawet trudności z poruszaniem się i wykonywaniem standardowych czynności. Może pojawić się także stan zapalny i obrzęk. 
Taping stawu skokowego ma za zadanie przede wszystkim odciążyć przeciążone struktury, złagodzić dolegliwości bólowe i umożliwić – w miarę możliwości –  normalne funkcjonowanie. Przy przeciążonym stawie skokowym plastry do tapingu stwarzają także warunki do regeneracji tkanek. Ułatwiają przepływ krwi i zapewniają napływ substancji odżywczych, niezbędnych do procesów naprawczych. Dzięki temu nie tylko łagodzą dolegliwości, ale i wspomaga leczenie oraz skracając jego czas.

Ból i sztywność związane z chorobą zwyrodnieniową

Zwyrodnienie stawu skokowego to nic innego jak, różnego stopnia, zniszczenie powierzchni stawowych. Pacjenci uskarżają się przede wszystkim na ból, który nasila się pod wpływem obciążenia. Dociskanie uszkodzonych powierzchni stawowych podrażnia zakończenia nerwowe i zwiększa niepożądany stan zapalny. Pacjentom towarzyszy także sztywność (szczególnie poranna), a w późniejszym stadium trudności z poruszaniem się. 

Taping stawu skokowego przy zwyrodnieniu przejmuje na siebie obciążenie i uelastycznia tkanki (mięśnie i więzadła). Dzięki temu zwiększa przestrzeń wewnątrz stawu i zmniejsza nacisk na uszkodzone powierzchnie styku. Do tego unosi skórę, powięź i mięśnie, aby poprawić ukrwienie i zapewnić lepsze odżywienie tkanek. Ten  mechanizm tapowania kostki zmniejsza ból, poprawia kondycję tkanek i ogólną sprawność, co przekłada się na poprawę jakości życia.

Korekcja ustawienia kostki i stopy

Taping z powodzeniem wykorzystywany jest także do korekcji nieprawidłowego ustawienia stawu skokowego czy stopy. Niewłaściwa pozycja chociażby jednego z tych elementów sprawia, że zaburzony zostaje cały wzorzec chodu, czyli sposób w jaki poszczególne części układu mięśniowo- szkieletowego poruszają się w czasie ruchu. To z kolei prowadzi do przeciążenia, uszkodzenia tkanek i szybszego zwyrodnienia stawu. 

Tapowanie kostki pozwala skorygować ustawienie lub utrwalić poprawę uzyskaną podczas ćwiczeń. Dzięki temu łatwiej i szybciej możesz osiągnąć długoterminowe efekty.

Obejrzyj video i zobacz, jak można połączyć taping korekcyjny z ćwiczeniami. 

Podobnie działa taping podologiczny w przypadku haluksa. Rodzaje i sposób wykonania aplikacji znajdziesz w artykule “Taping haluksa- skuteczna pomoc w leczeniu palucha koślawego”.

Profilaktyka urazów podczas uprawiania sportu

Zapewne znasz powiedzenie “sport to zdrowie”. Niestety, to także zdecydowanie większe ryzyko urazu. A urazy stawu skokowego, przede wszystkim skręcenia, należą do jednych z najczęstszych kontuzji m.in. u zawodników gier zespołowych (przede wszystkim piłka nożna, piłka ręczna, koszykówka i siatkówka), biegaczy czy tancerzy. Podczas intensywnej aktywności fizycznej na staw skokowy działają duże obciążenia, związane z amortyzacją po wyskokach, nagłym hamowaniem, dynamicznymi zwrotami czy upadkami. 

Profesjonalni sportowcy i amatorzy chętnie korzystają z tapingu na staw skokowy, aby chronić kostki przed urazem. Zadaniem tapingu sportowego jest stabilizacja stawu skokowego, wsparcie mięśni i więzadeł w wykonywaniu ruchu, zabezpieczenie przed przeciążeniem czy ruchem w nadmiernym zakresie, który mógłby doprowadzić do uszkodzenia. Badania naukowe dowodzą, że profilaktyczne tepowanie stawu skokowego przez sportowców zmniejsza zarówno częstość występowanie urazów kostki jak i ich częstość (jeśli już dojdzie do kontuzji). 

Rodzaje tapingu kostki – jakie tejpy wybrać?

Taping stawu skokowego może zostać wykonany na różne sposoby – z wykorzystaniem sztywnych lub elastycznych plastrów do tapingu. Jak zatem wybrać odpowiedni? Przede wszystkim weź pod uwagę dolegliwości, z powodu których zamierzasz aplikować taping na staw skokowy. Po drugie – ustal, jakie efekty chcesz osiągnąć. I wreszcie – jaka będzie Twoja aktywność w czasie noszenia tapów na staw skokowy. Czy chcesz jedynie usztywnić kostkę i odpoczywać, czy wręcz przeciwnie – potrzebujesz zachować mobilność, a jednocześnie wspomóc mięśnie i więzadła oraz zapewnić stabilizację stawu skokowego. Odpowiedzi pomogą Ci w wyborze odpowiedniego rodzaju tapingu kostki. 

Sztywny taping stawu skokowego

Sztywny taping pozwala usztywnić kostkę i ograniczyć jej ruchomość. Dzięki temu chroni więzadła i pozostałe elementy stawu przed urazem lub dalszym uszkodzeniem. Musisz jednak pamiętać, że zapewniają stabilizację stawu skokowego jedynie poprzez zablokowanie ruchu. Nie wspierają pracy mięśni i więzadeł, a usztywnienie będzie zaburzać biomechanikę ruchu. Z tego powodu wskazane są do krótkotrwałego stosowania.

Sztywny taping stawu skokowego najczęściej stosowany jest przez sportowców, aby ograniczyć zakres ruchów, które mogą prowadzić do kontuzji. Mogą być wykorzystane także przy leczeniu świeżych, masywnych urazów, t.j. poważne skręcenie stawu skokowego – zamiast opatrunku gipsowego, przy ograniczonym poruszaniu się. 

Kinesiotaping kostki

Kinesiotaping kostki korzysta z elastycznych taśm kinezjologicznych, które rozciągają się na długość. Unoszą one skórę i powięź, przez co poprawiają odżywienie tkanek i zmniejszają dolegliwości bólowe. Dzięki temu sprawdzą się przy lekkim przeciążeniu stawu skokowego. 

Przy pomocy plastrów kinezjologicznych wykonasz także specjalną aplikację limfatyczną, która pomoże Ci pozbyć się obrzęku, np. po wielogodzinnej pracy na stojąco, naciągnięciu mięśni czy po zabiegu operacyjnym w okolicy stawu skokowego. 

Biomechaniczny taping stawu skokowego z Dynamic Tape

Z kolei biomechaniczny taping to najlepsze rozwiązanie, kiedy chcesz zachować sprawność funkcjonalną i mobilność. Będzie idealnym rozwiązaniem, kiedy potrzebujesz chronić kostkę podczas uprawiania sportu czy codziennych aktywności, bez ograniczenia ruchomości. Sprawdzi się zatem doskonale przy przeciążeniach stawu skokowego, skręceniach, dolegliwościach bólowych związanych ze zwyrodnieniem czy przy korekcji ustawienia stopy i kostki.

Biomechaniczna taśma Dynamic Tape jest bardzo elastyczna i rozciąga się we wszystkich kierunkach. Zapewnia mięśniom i więzadłom mechaniczne, wsparcie – chroni przed uszkodzeniem, ale i ułatwia wykonanie ruchu i poruszanie się. W jaki sposób? Przejmuje na siebie obciążenia podczas ruchu, magazynuje energię i wykorzystuje ją przy powrotnym kierunku.  Dzięki dużej wytrzymałości zapewnia mocną, ale jednocześnie elastyczną stabilizację stawu skokowego, która nie zaburzy biomechaniki ruchu podczas aktywności (a wręcz może ją poprawić!). Efektem odciążenia i kompresji, jakie daje aplikacja Dynamic Tape, jest także zmniejszenie odczuwanych dolegliwości bólowych.

Więcej informacji o rodzajach tapingi i sposobie wykonania aplikacji znajdziesz w artykule “Jak tejpować staw skokowy – 3 rodzaje aplikacji”.

Podsumowanie

Schorzenia (urazy i choroby) stawu skokowego zazwyczaj wiążą się z jego bolesnością, obrzękiem i ograniczeniem sprawności. Utrudniają one codzienne funkcjonowanie i wykonywanie obowiązków- domowych i zawodowych. 

Skutecznym i łatwo dostępnym rozwiązaniem jest taping na staw skokowy. Pozwala on pozbyć się uporczywych dolegliwości i chroni tkanki przed dalszym uszkodzeniem. Natomiast stosowany profilaktycznie podczas aktywności fizycznej chroni staw i zmniejsza ryzyko urazu.